Odds en evens

Drie ronden van het spel, met twee, drie en vier vingers.
Genres	Handspel
Spelers	2
Opstelling tijd	Geen
Speeltijd	Direct
Kans	Geen
Vaardigheden	Psychologie

Odds en evens is een eenvoudig, maar vermakelijk spel van kans en handspel, dat doorgaans gespeeld wordt door twee spelers die op hetzelfde moment een aantal vingers onthullen. De winnaar of verliezer hangt af van of de som van de vingers even of oneven is. Dit spel kan bijvoorbeeld ook gespeeld worden door één speler die muntjes of andere kleine objecten in zijn gesloten hand verbergt, terwijl de tegenstander probeert te raden of het aantal objecten oneven of even is. Het spel kan dienen om een beslissing te maken of gewoon puur voor vermaak.

Het spel met de vingers, dat ook wel bekend staat als swords, choosies, pick, odds-on poke, of bucking up, geldt als een zero-sum spel. Dit is een variant van de oude spellen morra en par-impar en wordt gespeeld in verschillende delen van de wereld, waaronder Europa, de VS, en Brazilië, vooral onder kinderen. Het is leuk en spannend, en er zijn altijd verrassingen te beleven.

De oorsprong van dit spel gaat terug tot de Grieken (bekend als artiazein) en de Romeinen (bekend als ludere par impar). In de Krünitzlexikon van 1858 staat beschreven:^[1] "Het spel Odds en Evens was zeer gebruikelijk onder de Romeinen en werd gespeeld met tali, tesseris, of geld en bekend als 'Alea maior', of met noten, bonen en amandelen, bekend als 'Alea minor'.^[2]

Een middeleeuwse verwijzing is terug te vinden in het Der Renner van Hugo von Trimberg (vers 2695), wat de langdurige populariteit van het spel bevestigt.

Odds en Evens (Gerade und Ungerade) werd zelfs opgenomen in de lijst van spellen die verboden zijn in Oostenrijk-Hongarije in 1904 door het Ministerie van Justitie, wat de impact van het spel door de tijd heen illustreert.

Het spel vertoont overeenkomsten met het vinger spel van Morra of Fingerlosen, waar één persoon zijn hand verbergt en snel zijn vingers strekt of vouwt, en de andere speler moet raden hoeveel vingers er zijn.^[3]

In Odds en Evens bepalen de spelers wie de odds en wie de evens zal zijn. Ze tellen samen "Een, twee, drie, schiet!" waarna ze snel hun vuisten naar het midden steken, met één of twee vingers uitgestoken om respectievelijk een of twee aan te duiden. De som van de getoonde vingers bepaalt wie de winnaar is. Als het resultaat oneven is, wint de speler die even heeft gekozen. Het spel kan doorgaan voor een beste uit drie, wat een extra laag van spanning toevoegt aan de competitie.^[4]

Vanuit een speldynamisch perspectief is het spel vergelijkbaar met matching pennies. Voor een diepere analyse van de strategieën en kansen, verwijs ik je graag naar dat artikel.

De naam Even-Odd of EO (Gerade und Ungerade) werd ook gebruikt voor een oude variant van roulette in de 18e eeuw. Dit concept leeft voort in de huidige roulette waar spelers inzetten op Pair en Impair.

• Chetno i likho – een kansspel waarbij spelers moeten raden of de verborgen objecten even of oneven zijn.
• Muntflippen – een methode om op een willekeurige manier een beslissing te nemen.
• Strohalen – een leuke manier om groepsbeslissingen te maken door één lid van de groep te kiezen.
• Matching pennies – een kansspel met een gelijkaardige strategische structuur, waarbij munten in plaats van vingers worden gebruikt.
• Parity game – een complexer spel van logica, gespeeld op een gekleurd netwerk.
• Steen papier schaar – een spel met drie alternatieven in plaats van twee.